گونه‌شناسی شبهات تاریخی و ترفندهای آنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای تاریخ و تمدن اسلامی از دانشگاه معارف قم

چکیده

امروزه فضای مجازی به‌عنوان بزرگترین رسانه در اختیار اسلام ستیزان قرار گرفته و یکی از مخربترین سلاح‌های مورد استفاده آنان در این فضا، القای شبهات است و به لحاظ همه فهم بودن گزارش‌های تاریخی، شبهات این حوزه از سهم بیشتری برخوردارند. اگر چه جریان‌های مختلف مذهبی و فکری اقدام به شبهه‌سازی می‌کنند اما در شبهات تاریخی سهم جریان باستان‌گرای افراطی و وهابیت از سایر جریان‌ها بیشتر است و امروزه پرتکرارترین شبهات تاریخی که مراکز پاسخگویی با آن دسته و پنجه نرم می‌کنند از سوی این دو جریان ساخته و نشر داده می‌شود و دیگر جریان‌ها سهم کمتری دارند.
پژوهش پیش‌رو حاصل تجربه چندین سال پاسخگویی در مراکز پاسخ به شبهه است. نگارنده تلاش بر آن دارد تا مبلغان دینی را با برخی از گروه‌های شبهه‌ساز و نیز بعضی از ترفندها و شگردهای آنان آشنا کند تا مبلغان با اطلاع بیشتری به پاسخگویی اینگونه شبهات که یکی از وظایف تبلیغی آنهاست بپردازد.
استفاده از شگردها و ترفندهای فریبنده، و متناسب با سطح تحصیلات و موقعیت زمانی و مکانی از یافته‎های این پژوهش است که توسط این دو جریان در حال اجراست.
این پژوهش به روش تبیینی ـ تحلیلی را در پردازش محتوا مبنا قرار داده است، نیز به لحاظ نوع داده‌های مورد استفاده، یک تحقیق کیفی و روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه‌ای و یافته‌های آن به صورت میدانی به دست آمده است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [العربیة]

تصنیف الشبهات التاریخیة وحیلها

نویسنده [العربیة]

  • مصطفی محسنی
دکتوراه فی التاریخ والحضارة الإسلامیة من جامعة معارف فی قم المقدسة.
چکیده [العربیة]

یعد الإنترنت والفضاء الإلکترونی الیوم أکبر وسائل الإعلام المتاحة للمعادین للإسلام، ویعتبر أحد أکثر الأسلحة تدمیراً التی یستخدمونها فی هذا الفضاء إثارة الشبهات والشکوک، ومن حیث عمومیة الفهم للتقاریر التاریخیة، فإن لها نصیب أکبر من الشبهات. على الرغم من أن التیارات الدینیة والفکریة المختلفة تخلق وتبث شکوکًا، لکن فی مجال الشبهات التاریخیة، نلاحظ دور الأثریة والوهابیة المتطرفة أکثر نصیبا بالنسبة إلی التیارات الأخرى، والیوم أکثر الشبهات التاریخیة شیوعًا التی تعانی منها المراکز الاجابة عن الشبهات تم إنشاؤها ونشرها من قبل هذین التیارین و لغیرهما حصة أصغر.
الدراسة التی بین یدیکم هی نتیجة سنوات عدیدة من الخبرة فی مراکز الإجابة عن الشبهات. یحاول المؤلف أن یعرّف المبلغین الدینیین ببعض الجماعات من أصحاب إثارة ونشر الشبهات وبعض حیلهم حتى یتمکنوا من الإجابة کواجبهم التبشیری على مثل هذه الشبهات بإتقان اکثر.
من نتائج هذه الدراسة معرفة کیفیة استخدام هذین التیارین الحیل والطرق الخادعة، و أیضا المناسبة لمستوى المعلومات والزمان والمکان، التی تجری من قبلهما.
تبتنی هذه الدراسة على المنهج التوضیحی-التحلیلی فی معالجة المحتوى، وأیضاً من حیث نوع البیانات المستخدمة تحسب دراسة نوعی، وقدجمع المعلومات فیها من طریقة ملاحظة المکتبات وتم الحصول على نتائجها میدانیاً.               
 

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • المبلغ الدینی
  • الشبهات التاریخیة
  • الحیل
  • أنواع
  1. * نهج البلاغه(للصبحی صالح)، قم: هجرت، 1414ق.

    1. سبحانی، جعفر، آیین وهابیت، چاپ دهم، قم: مشعر،1388.
    2. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام، چاپ سوم، قم: امام علیبنابی‌طالب8، 1390.
    3. طوسی، محمدبن‎حسن، تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران: اسلامیه، 1407ق.
    4. صفاتاج، مجید، پاسخ به شبهات تاریخی؛ پروتکل‌های صهونیسم چیست؟، مجله پاسدار اسلام، شماره403، 1394.
    5. طبرسی، احمدبن‎على، الإحتجاج على أهل اللجاج( للطبرسی)، محقق: خرسان محمد باقر، مشهد: مرتضى، 1403ق‏.
    6. طبری، محمدبن‎جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، چاپ دوم، بیروت: دارالتراث، 1387.
    7. غیب غلامی، حسین، هلال نجد، قم: مطیع، 1395.
    8. فراهیدى، خلیل‎بن‎أحمد، کتاب العین، چاپ دوم، قم: هجرت، 1409ق.
    9. کلینی، محمدبن‎یعقوب‏، الکافی، محقق: غفارى، على اکبر، چاپ چهارم، تهران: الإسلامیة، 1407ق‏.
    10. محسنی، مصطفی، اسلام دین جنگ یا صلح، قم: بوستان کتاب، 1397.
    11. محسنی، مصطفی، ورود اسلام به ایران و شبهات پیش‌رو، قم: بوستان کتاب، 1399.
    12. محمدی، رضا، ، شیوهشناسی پاسخگویی به سؤالات و شبهات دینی، مجله پیام، شماره109، 1391.
    13. محمدی، محمدعلی، شیوه پاسخ به پرسشهای دینی، مجله مبلغان، شماره116، 1388.
    14. مطهری، مرتضی، عدل الهی، چاپ پنجم، قم: صدرا، 1370.
    15. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم: صدرا، 1375.